Doanh nghiệp sản xuất xanh
Xu hướng sống xanh, tiêu dùng xanh sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới. Do đó, sự dịch chuyển sản xuất xanh đúng lúc để bắt kịp nhu cầu thị trường chính là cơ sở để doanh nghiệp phát triển bền vững hơn. Bên cạnh đó, xanh hóa sản xuất thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp đối với cộng đồng – xã hội, nhằm chung tay bảo vệ môi trường và hệ sinh thái chung.
17/11/2024
Sử dụng hạt nhựa tự hủy để giảm ô nhiễm nhựa
Tại Việt Nam, Chính phủ đang có chính sách hạn chế túi sử dụng một lần trong các siêu thị, nhà hàng, chợ dân sinh và tăng thuế môi trường vào những doanh nghiệp sản xuất sản phẩm gây ô nhiễm. Cùng với đó, người dân Việt Nam, ngày càng có ý thức gìn giữ môi trường sống, nên xu hướng chọn lựa các sản phẩm thân thiện môi trường ngày càng rõ nét. Nhiều kết quả khảo sát cho thấy, khoảng 80% người tiêu dùng Việt Nam sẵn sàng chi trả nhiều hơn để mua các sản phẩm có nguyên liệu đảm bảo thân thiện với môi trường, có thương hiệu xanh.
Xuất phát từ sự thay đổi xu hướng tiêu dùng đối với các sản phẩm xanh, nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu chú trọng sử dụng nguồn nguyên vật liệu tự nhiên, nhiên liệu, hóa chất không gây độc hại; đầu tư dây chuyền máy móc, công nghệ, trang thiết bị dây chuyền sản xuất hiện đại theo các tiêu chuẩn quốc tế để cải tiến quy trình, hướng tới sản xuất xanh.
Để giảm bớt gánh nặng ô nhiễm do rác thải nhựa gây ra, một số doanh nghiệp đã sử dụng các hạt nhựa phân hủy sinh học được làm từ nguyên liệu có nguồn gốc tự nhiên (tinh bột ngô, khoai, sắn…) và hạt nhựa phân hủy sinh học được làm từ nguyên liệu có nguồn gốc hóa thạch (dầu mỏ) để sản xuất các loại bao bì xanh, cốc đựng nước, đồ tiêu dùng sử dụng một lần…
Sản phẩm từ hạt nhựa tự hủy sau khi sử dụng xong chỉ cần chôn lấp cẩn thận để chúng tự phân hủy, không cần đốt như các loại nhựa khác, bảo vệ không khí không bị ô nhiễm bởi những khí đốt độc hại. Bên cạnh đó, với khả năng tự phân hủy nhanh chóng, những bao bì nhựa được làm từ loại chất liệu này sẽ tự “biến mất” trong thời gian ngắn, hạn chế tình trạng rác thải nhựa tồn tại lâu năm, gây ô nhiễm môi trường trầm trọng. Sau quá trình phân hủy chúng hoàn toàn không tạo ra bất kỳ chất gây hại nào cho môi trường. Khí CO2 được giải phóng cũng bị cây xanh hấp thụ để trao đổi chất nên cũng không phải là vấn đề đáng lo ngại cho môi trường.
Ứng dụng nguyên liệu xanh trong xây dựng
Theo các chuyên gia, ngành sản xuất vật liệu xây dựng cũng gây ra các ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường qua việc tiêu thụ năng lượng trong giai đoạn khai thác nguyên liệu đến khâu xử lý và sản xuất các vật liệu thành phẩm. Cụ thể, để sản xuất được khoảng một tỉ viên gạch nung bằng đất sét sẽ phải tiêu tốn khoảng hơn 70 ha đất sét, hay đất nông nghiệp và lượng khí CO2 thải ra trong quá trình khai thác, sản xuất gạch lên tới gần 20 triệu tấn khí. Chưa kể đến sau khi công trình bị dỡ bỏ gạch nung hầu như không sử dụng tái chế được mà còn rất khó phân hủy, khi phân hủy gây hại cho đất và môi trường.
Có thể thấy rằng với việc sử dụng vật liệu truyền thống là gạch nung không chỉ rất gây hại cho môi trường sống của con người mà còn làm mất nguồn đất sử dụng trong nông nghiệp, gây xói mòn đất… Vì vậy, xu hướng phổ biến đã và đang được ngành xây dựng lựa chọn là sử dụng nguyên liệu mới, công nghệ mới để sản xuất vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường; sử dụng vật liệu xanh trong các công trình giúp tiêu tốn ít tài nguyên sản xuất, tiết kiệm chi phí và quan trọng hơn cả góp phần bảo vệ môi trường một cách hiệu quả.
Tại Việt Nam hiện nay, một số vật liệu xanh đang được nhiều chủ đầu tư quan tâm và sử dụng là tre, xỉ thép, gạch không nung…
Trong bối cảnh biến đổi khí hâu diễn ra ngày càng phức tạp, gạch không nung (gạch trộn bùn) có vai trò rất lớn trong việc giảm khủng hoảng về vật liệu xây dựng nhà ở. Một nghiên cứu tại Sri Lanka đã khẳng định, gạch không nung có khả năng làm mát rất cao tiết kiệm điện năng, phù hợp với các gia đình sống ở vùng nhiệt đới, có thu nhập thấp. Mặc dù tỷ trọng sử dụng gạch không nung tại Việt Nam mới chỉ chiếm 21% tổng số vật liệu có mặt trên thị trường nhưng dự báo sẽ phát triển mạnh trong tương lai nhờ có chi phí rẻ, chất liệu bền.
Bên cạnh đó, vật liệu tre cũng đang được sử dụng nhiều trong nước cũng như trên thế giới. Đây là vật liệu được đánh giá là rất thân thiện với môi trường nhờ khả năng hấp thụ CO2 cao gấp 5 lần cây gỗ thông thường và có độ bền cao gấp 5 lần bê-tông. Thậm chí, tre được mệnh danh là “thép của thực vật” nhờ tính chất bền vững và nhẹ hơn thép. Nhiều kiến trúc sư của Việt nam đã nôi tiếng nhờ sử dụng vật liệu thiên nhiên, trong đó có vật liệu tre, để tạo nên các không gian tự nhiên nhất, gần gũi và vì con người nhất. Điển hình Kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa, Hoàng Thúc Hào với nhiều công trình kiến trúc tre đạt giải kiến trúc quốc tế…
Năm 2020 lần đầu tiên tại Việt Nam, các nhà nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Công nghiệp rừng (FIRI), Đại học Lâm nghiệp và Công ty Cổ phần BWG Mai Châu đã hợp tác chế tạo thành công vật liệu tre ép khối, mở ra lựa chọn thay thế cho sản phẩm cùng loại nhập khẩu từ Trung Quốc. Tre ép khối là một loại composite đặc biệt của tre, được tạo ra từ các nan tre và một số loại chất kết dính (keo) chuyên dùng, tạo ra sản phẩm có tính chất cơ học tương đương gỗ.
Xưởng chế biến tre của Công ty BWG Mai Châu (nguồn: Internet)
Một vật liệu đang bị coi là rác thải trong quá trình vận hành nền công nghiệp nặng nhưng lại được xem vật liệu xanh trong xây dựng, đó là xỉ thép. Vật liệu này đang rất được ưa chuộng nhờ các đặc tính hút nước 2,5%, cao gấp 3 lần đất đá, cấu trúc xỉ thép theo dạng tổ ong, độ rỗng cao khiến độ liên kết vật chất cao hơn đá. Đặc biệt, xỉ thép có giá thành chỉ bằng 2/3 so với đá. Trong xây dựng hiện đại, xỉ thép được dùng làm đá sinh thái thấm nước, tránh ngập lụt trong đô thị. Việc sử dụng xỉ thép trong xây dựng đã góp phần hạn chế khai thác đá, giảm khí thải độc hại ra môi trường.
Các nhà khoa học đã chứng minh, việc sử dụng các vật liệu xanh sẽ đáp ứng được 3 tiêu chí là: bền bỉ, thân thiện với môi trường và tiết kiệm điện năng. Đặc biệt, vật liệu xanh góp phần bảo tồn các nguồn tài nguyên, thân thiện với môi trường, chi phí sử dụng thấp, đảm bảo sức khỏe người sử dụng, tuổi thọ công trình cao. Tuy nhiên, điểm hạn chế duy nhất đang cản trở các vật liệu xanh phát triển đó chính là giá thành còn cao.
Linh Chi, monre.gov.vn
